Inhoudsopgave      

Arrangeren voor koor
Docent
Voor wie
Ervaringen van cursisten
Werkwijze
Onderwerpen
Literatuur
Kosten en inschrijven

Docent

Docent van de cursus is Tijs Krammer. Tijs is een ervaren koordirigent, arrangeur en docent. Hij arrangeert voor professionele groepen zoals Montezuma’s Revenge, Intermezzo, Frommermann, Wishful Singing en The Gents. Zijn arrangementen worden uitgegeven bij Music Shop Europe (voorheen De Haske), Molenaar, ChorusOnline, Ferrimontana en Humm A Cappella. In 2013 heeft hij een boek gepubliceerd over het maken van vocale bewerkingen, getiteld Arrangeren voor koor en vocal group.

Sinds de start van de arrangeercursus bij BALK in 1999 is Tijs docent geweest van de arrangeercursus. Hij is bij BALK tevens hoofddocent van de opleiding Dirigent Licht Vocaal.

Binnen de cursus geeft Ruben Smits op zaterdag 23 april een workshop.

Ervaringen van cursisten

De arrangeercursus van BALK vindt om de twee jaar plaats. De cursus werd voor het eerst in 1999 gegeven en in 2022 zal het de twaalfde keer zijn. Meestal zijn er zo’n tien of vijftien deelnemers per cursus.

“Arrangeren kan best een systematisch puzzeltje zijn, dus het maakt niet uit hoeveel je al hebt gearrangeerd – het is altijd goed om er meer handigheid in te krijgen ‘volgens het boekje’. Tijs Krammer ís het boekje, want je kunt aan alles merken dat hij dit al heel lang heel goed doet. Hij weet met theorie en werkmethoden iedereen te inspireren om op een nieuwe manier naar hun eigen arrangementen te kijken. De hoeveelheid ervaring in de groep verschilde, maar Tijs krijgt het voor elkaar om op elk niveau veel uitdaging en nieuwe inzichten te bieden.

De stof wordt aangepast op niveau en op aanvraag en er worden huiswerkopdrachten gegeven waarin je meteen toepast wat er besproken is in de les. Tijs is niet bang om gedetailleerde feedback te geven op de ingeleverde arrangementen, zodat iedereen grote sprongen maakt en ook van elkaar kan leren. Al met al voel ik me een stuk sterkere arrangeur sinds de cursus. Ik ben zeer tevreden over wat ik geleerd heb en de kundige groep mensen die ik gaandeweg heb leren kennen.”

Teun Buwalda, deelnemer in 2019, zanger bij Dekoor en The Neighbours

“Tijdens de arrangeercursus wordt iedereen op zijn eigen niveau uitgedaagd en dankzij de individuele feedback en het bekijken van elkaars werk is er volop inspiratie om zowel creatief als kwalitatief je eigen arrangeerskills te verbeteren. Los van de meest basale uitgangspunten van het arrangeren is er genoeg diepgang voor de meer ervaren arrangeur en is er binnen de groep en individueel de mogelijkheid om zelf onderwerpen of concrete praktische vragen aan te dragen.

Voor mij heeft de arrangeercursus ervoor gezorgd dat ik überhaupt meer ben gaan arrangeren en dat ik veel bewuster omga met de keuzes die gemaakt kunnen worden. Waar ik er bijvoorbeeld eerst vanuit ging dat de bezetting van een koor waarvoor ik arrangeer een gegeven is (SATB op eventuele divisies na), ben ik nu zeer tevreden met een SSAB-arrangement. De tenoren en bassen waren namelijk ondervertegenwoordigd, terwijl er nu een goed bezette mannenpartij is.

Daarnaast biedt meer verdieping op het gebied van arrangeren een mooie aanvulling op de praktijk van de koordirigent. Ook door het zingen van gedeeltes van elkaars arrangementen (om uit te proberen of het beoogde resultaat wordt bereikt) krijgen facetten uit koordirectie een mooie plek in deze cursus.”

Tim Quak, deelnemer in 2017, arrangeur en dirigent

“Als dirigent en arrangeur kun je door de jaren heen ervaring op doen, maar wat mij opviel in mijn eigen werk is dat met name op arrangeervlak ik veel intuïtief deed. Je eigen stijl is vaak veilig en bekend, maar uitdaging en prikkel tot nieuwe creativiteit is vaak heel welkom. De cursus arrangeren kan daar sterk aan bijdragen!

Docent Tijs Krammer is een zeer ervaren en gedreven dirigent en arrangeur, en weet dan ook op de juiste manier je kennis te laten maken met de verschillende facetten van arrangeren. De thuisopdrachten waren voor elke deelnemer uitdagend, op welk niveau dan ook. Ik beveel de cursus dan ook van harte aan.”

Rohan Poldervaart, deelnemer in 2015, dirigent van The Amsterdam Vocals

“De Balk arrangeercursus o.l.v. Tijs Krammer is zeer aan te raden! Je krijgt ten eerste een mooie syllabus met inhoudelijk diepgaande informatie over wat vocaal arrangeren behelst. Tijs geeft gedegen uitleg over diverse muziekstijlen en hoe je dit ritmisch kunt arrangeren, vooral als het a capella is. Je oefent in de lessen met arrangeren voor SATB, vrouwenkoor met en zonder vocale percussie, homofone setting, met walking bass enz. De lessen zijn gestructureerd opgebouwd en je krijgt allerlei uitdagende oefeningen en ook aardig wat huiswerk op je bordje. Zeer nuttig, leerzaam en inspirerend!”

Heleen Karsdorp, deelnemer in 2015, zangeres en dirigent

Ervaringen van deelnemers aan eerdere cursussen vind je hier.

Onderwerpen

Onderwerpen die aan de orde komen zijn onder andere:

• Bereik van de stemmen en veelgebruikte koorbezettingen.
• Juiste notatie van sleutels, maatsoorten en toonsoorten.
• Akkoordsymbolen en goedklinkende liggingen van akkoorden.
• Klanken voor begeleidende partijen en voor baslijnen, scatting.
• Het schrijven in meerdere lagen, zoals de melodie-laag, de bas-laag en de harmonie-laag.
• Arrangeren is diverse stijlen, zoals jazz, pop, gospel.
• Jazzversieringen, blokakkoorden en walking bass.
• Verschillende popstijlen, vocal percussion.
• De opbouw van jazz- en popnummers, intro’s, coda’s.
• Variatie brengen in arrangementen.
• Notatie van swing en complexe ritmes, zoals in soul en funk.
• Het schrijven voor begeleidende instrumenten, zoals piano, bass en drums.
• Arrangeren voor specifieke bezettingen, zoals vrouwenkoor.

Er is ook een gedetailleerd schema, met daarin de onderwerpen en opdrachten per bijeenkomst.

Kosten

De kosten van de cursus zijn € 300,00 voor BALK-leden en € 340,00 voor niet-leden. De workshop van Ruben Smits is ook toegankelijk voor personen die de cursus niet volgen, de deelname aan zo’n workshop kost € 30,00.

Locatie en tijd

De bijeenkomsten zijn in Theater aan de Slinger, De Slinger 40, in Houten. De locatie ligt op twee minuten lopen vanaf station Houten. Parkeren bij het theater is gratis (als je het theater benadert vanuit de kant van de oude stad). De bijeenkomsten zijn van 13.00 tot 17.00 uur.

Toelating en inschrijving

Voor de cursus is er geen toelatingstest. Je moet zelf inschatten of je vergenoeg gevorderd bent om deze cursus te volgen. De docent probeert de niveauverschillen tussen de studenten te overbruggen door opdrachten te geven van verschillende moeilijkheidsgraden en door de theoretische onderwerpen op maat toe te snijden.

Het minimum aantal deelnemers voor de cursus is tien.

Je kunt je inschrijven met het inschrijfformulier.

Voor vragen kun je mailen naar Léontine van Duin van BALK, administratie@balknet.nl.